Post Matric Scholarship to OBC Students: ओबीसी विद्यार्थ्यांसाठी पोस्ट मॅट्रिक शिष्यवृत्ती योजना, संपूर्ण माहिती

Post Matric Scholarship to OBC Students: महाराष्ट्र सरकारच्या व्ही.जे.एन.टी., ओबीसी आणि एसबीसी कल्याण विभागामार्फत इतर मागासवर्ग (ओबीसी) विद्यार्थ्यांसाठी पोस्ट मॅट्रिक शिष्यवृत्ती योजना राबवली जाते. या योजनेचा उद्देश विद्यार्थ्यांना उच्च शिक्षणासाठी आर्थिक मदत देणे, शिक्षणात पारदर्शकता आणणे आणि त्यांना समाजाच्या मुख्य प्रवाहात सामील करणे हा आहे. ही योजना ओबीसी विद्यार्थ्यांना शिक्षणाच्या मुख्य प्रवाहात आणण्यासाठी आणि त्यांना आर्थिक अडचणींमुळे शिक्षणापासून वंचित राहू नये यासाठी महत्वाची आहे.

Post Matric Scholarship to OBC Students: योजनेची उद्दिष्टे

  • आर्थिक सहाय्य: शिक्षणासाठी आर्थिक आधार प्रदान करणे.
  • उच्च शिक्षणाला प्रोत्साहन: विद्यार्थ्यांमध्ये उच्च शिक्षणाची आवड निर्माण करणे.
  • शिक्षणाच्या मुख्य प्रवाहात समावेश: शिक्षणाद्वारे विद्यार्थ्यांना समाजाच्या मुख्य प्रवाहात आणणे.
  • पारदर्शकता आणि गती: शिष्यवृत्ती प्रक्रियेत पारदर्शकता आणि विलंब टाळणे.

योजनेचे लाभ

ही योजना ओबीसी विद्यार्थ्यांना खालीलप्रमाणे लाभ देते:

  1. निर्वाह भत्ता:
    • गट अ (Course Group A): वसतिगृहात राहणाऱ्या विद्यार्थ्यांना दरमहा 425 रुपये आणि वसतिगृहाबाहेर राहणाऱ्यांना 190 रुपये (प्रवेश तारखेपासून परीक्षा पूर्ण होईपर्यंत).
    • गट ब आणि क (Course Group B & C): वसतिगृहात राहणाऱ्यांना दरमहा 290 रुपये आणि वसतिगृहाबाहेर राहणाऱ्यांना 190 रुपये.
    • गट ड (Course Group D): वसतिगृहात राहणाऱ्यांना दरमहा 230 रुपये आणि वसतिगृहाबाहेर राहणाऱ्यांना 120 रुपये.
    • गट ई (Course Group E): वसतिगृहात राहणाऱ्यांना दरमहा 150 रुपये आणि वसतिगृहाबाहेर राहणाऱ्यांना 90 रुपये.
    • मुलींना विशेष सवलत: 8 जुलै 2024 च्या शासकीय निर्णयानुसार, मुलींना 100% लाभ मिळेल.
  2. शुल्क सवलत:
    • सरकारी/अनुदानित संस्था: व्यावसायिक आणि अव्यावसायिक अभ्यासक्रमांसाठी 100% शिकवणी शुल्क, परीक्षा शुल्क आणि निर्वाह भत्ता.
    • खासगी/गैर-अनुदानित संस्था: व्यावसायिक अभ्यासक्रमांसाठी 50% शिकवणी आणि परीक्षा शुल्क, 100% निर्वाह भत्ता. गैर-व्यावसायिक अभ्यासक्रमांसाठी सरकारी अनुदानित संस्थांच्या शुल्क रचनेनुसार शुल्क.
    • बी.एड. आणि डी.एड. अभ्यासक्रम: 100% शिकवणी शुल्क, परीक्षा शुल्क आणि निर्वाह भत्ता. खासगी संस्थांमध्ये सरकारी दरानुसार शुल्क लागू.
  3. सरकारी वसतिगृह लाभ: सरकारी वसतिगृहात प्रवेश घेतल्यास वसतिगृह भत्त्याच्या 1/3 रक्कम मिळेल.
  4. निर्वाह भत्त्याची तारीख: प्रवेश 20 तारखेपूर्वी झाल्यास त्या महिन्यापासून भत्ता मिळेल, अन्यथा पुढील महिन्यापासून.
  5. अभ्यासक्रम बदल: अव्यावसायिक ते व्यावसायिक अभ्यासक्रम बदलण्यास शिष्यवृत्ती मिळेल, परंतु व्यावसायिक ते अव्यावसायिक अभ्यासक्रम बदलल्यास शिष्यवृत्ती मिळणार नाही. तसेच, अभ्यासक्रम मध्येच बदलल्यास पुढील अभ्यासक्रमासाठी शिष्यवृत्ती मिळणार नाही.

पात्रता निकष

या योजनेचा लाभ घेण्यासाठी खालील अटी पूर्ण कराव्या लागतील:

  1. पालकांचे वार्षिक उत्पन्न 1.50 लाख रुपयांपेक्षा कमी किंवा समान असावे.
  2. विद्यार्थी ओबीसी प्रवर्गातील असावा.
  3. विद्यार्थी महाराष्ट्राचा रहिवासी असावा.
  4. सरकारमान्य पोस्ट-मॅट्रिक अभ्यासक्रमात प्रवेश असावा.
  5. व्यावसायिक अभ्यासक्रमांसाठी CAP द्वारे प्रवेश आवश्यक.
  6. एका कुटुंबातील जास्तीत जास्त दोन मुले (मुलींना मर्यादा नाही, मुलांसाठी दोन) पात्र.
  7. 75% हजेरी अनिवार्य.
  8. अपयश झाल्यास त्या वर्षी शुल्क आणि भत्ता मिळेल, पण पुढील वर्गात जाण्यापूर्वी शिष्यवृत्ती मिळणार नाही.
  9. दुसरी शिष्यवृत्ती स्वीकारल्यास ही शिष्यवृत्ती बंद होईल.
  10. एका अभ्यासक्रमाच्या पूर्णतेनंतर (उदा., बी.ए., बी.एड.) समान स्तरावरील दुसऱ्या अभ्यासक्रमासाठी (उदा., एम.ए.) शिष्यवृत्ती मिळणार नाही, परंतु व्यावसायिक पदव्युत्तर अभ्यासक्रम (उदा., एम.बी.ए.) साठी पात्रता कायम.

नूतनीकरण धोरण

  1. मागील वर्षाची परीक्षा उत्तीर्ण करणे आवश्यक.
  2. अपयश:
    • गट अ: पहिल्या अपयशानंतर नूतनीकरण होईल, दुसऱ्या अपयशानंतर स्व-खर्चाने पुढे जावे लागेल.
    • गट ब, क, ड, ई: पुढील वर्गात जाणे आवश्यक; दुसऱ्या अपयशानंतर स्व-खर्चाने पुढे जावे.
  3. वैद्यकीय कारणे: वैद्यकीय किंवा अपरिहार्य कारणांमुळे परीक्षा देऊ न शकल्यास, संस्थाप्रमुख वैद्यकीय पुराव्यावर प्रमाणित करू शकतात की विद्यार्थी उत्तीर्ण झाला असता.

आवश्यक कागदपत्रे

  1. जातीचा दाखला (महाराष्ट्र सरकारद्वारे जारी, निवास पुरावा म्हणून).
  2. उत्पन्नाचा दाखला/घोषणापत्र (सक्षम प्राधिकरणाद्वारे).
  3. जात वैधता प्रमाणपत्र (व्यावसायिक पदवी/पदव्युत्तर अभ्यासक्रमांसाठी अनिवार्य, अव्यावसायिकसाठी ऐच्छिक).
  4. HSC/SSC किंवा मागील परीक्षेची गुणपत्रिका.
  5. अंतर प्रमाणपत्र (अंतर असल्यास अनिवार्य).
  6. पालकांचे मृत्यू प्रमाणपत्र (लागू असल्यास).
  7. रेशन कार्ड (कुटुंबातील मुलांची संख्या ओळखण्यासाठी).
  8. शाळा सोडल्याचा दाखला.
  9. पालकांचे मुलांच्या लाभार्थी संख्येबाबत घोषणापत्र.

राजर्षी छत्रपती शाहू महाराज शिक्षण शुल्क शिष्यवृत्ती योजना: Rajarshi Chhatrapati Shahu Maharaj Shikshan Shulkh Shishyavrutti Yojna

निष्कर्ष

ही योजना ओबीसी विद्यार्थ्यांना शिक्षणाच्या संधी उपलब्ध करून देण्यासाठी आणि आर्थिक अडचणी दूर करण्यासाठी महत्वाची आहे. योजनेच्या पारदर्शक अंमलबजावणीद्वारे विद्यार्थ्यांना उच्च शिक्षण घेण्यास प्रोत्साहन मिळते. अधिक माहितीसाठी, महाराष्ट्र सरकारच्या व्ही.जे.एन.टी., ओबीसी आणि एसबीसी कल्याण विभागाच्या अधिकृत संकेतस्थळाला भेट द्या.

1 thought on “Post Matric Scholarship to OBC Students: ओबीसी विद्यार्थ्यांसाठी पोस्ट मॅट्रिक शिष्यवृत्ती योजना, संपूर्ण माहिती”

Leave a Comment